Weblog 4

Utrecht, vrijdag 5 oktober 2012

Pilot Herstel in Kanaleneiland

Tot en met december 2013 vindt de pilot  `Herstel`  plaats in Kanaleneiland. Op JeKuntMeer is de komende tijd regelmatig te lezen hoe het met de pilot gaat, gezien door de ogen van de betrokken beleidsmedewerker Martin Bluijs. 

Vrijblijvendheid en Wederkerigheid

De zomer is alweer aan het verdwijnen en mijn relaxte vakantiestand is al lang verdwenen. Ik mag me weer volop bezig houden met de pilot Herstel . Momenteel vooral met het concretiseren van woorden als: "wederkerigheid", "de inzet van eigen kracht", "begeleiding en ondersteuning".  

Vorige week heb ik nog een gesprek gehad met de mensen van de pilot. Zoals in elke pilot loopt het soms goed en soms wat minder snel dan gewenst. Duidelijk is wel dat het een hele uitdaging is, mensen "in de eigen kracht te zetten". Op papier klinkt het goed: van individuele begeleiding naar meer groepsgerichte ondersteuning. Hier is veel inzet voor nodig – en die wordt ook gegeven! - In de praktijk is het niet makkelijk om zoiets te organiseren. Zo werd er onlangs op verzoek van een cliënt een groepsbijeenkomst georganiseerd. Uiteindelijk kwam er niemand, zelfs niet de cliënt die het verzoek had ingediend!

Als ik dat hoor, dan schrik ik wel. Waarom kom je als cliënt niet op een bijeenkomst, die voor jou is georganiseerd en die voor jou van betekenis kan zijn? Hoe vrijblijvend kun je als cliënt zijn?  

Wat mij betreft is het volslagen duidelijk dat de tijden van vrijblijvendheid voorbij zijn. Als gemeente spreken we dat ook uit wanneer we zeggen dat er `sprake moet zijn van wederkerigheid tussen cliënt en hulpverlener`. Kortom: als je een beroep doet op zorg, dan moet je er ook iets voor terug doen. Van jou als cliënt wordt verwacht dat je je actief inzet om je eigen situatie zo optimaal mogelijk te maken.  

Hoewel dit heldere taal is zie ik ook dat dit misschien wel het moeilijkst uit te voeren onderdeel is én tegelijkertijd ook het onderdeel dat het hardste nodig is. Judith de Wolf (hoogleraar MO ) sprak hierover tijdens de geweldige bijeenkomst "kloten "in de Stadsbrug. Zij benoemde wederkerigheid in de relatie tussen cliënt en hulpverlener als: "sturen en gestuurd worden". Zowel de client als de hulpverlener moeten beiden willen en kunnen met elkaar. Dan onstaat er volgens haar wederkerigheid.  

Een feit is dat de helft van de cliënten die aan de pilot herstel meedoet, passief op de bank zit. Die cliënt wil meestal heel graag iets doen, maar ervaart dan vervolgens zoveel drempels, dat hij of zij uiteindelijk toch liever binnen blijft zitten.

Ik vind het daarom écht de uitdaging om ervoor te zorgen dat die persoonlijke drempels zo klein mogelijk worden. Deze drempels zijn deels te verkleinen door allerlei positieve prikkels; zoals een vrijwilligersvergoeding, scholing of bijvoorbeeld een re-integratietraject. Ook stimulerende projecten zoals de ervaringscoaches, de voorlichters, de cliëntenraden, activerende activiteiten als speedservice, socialijs of Utrecht Underground (zie www.bureaudagloon.eu) kunnen drempels verkleinen. Dát zijn zaken waar ik als beleidsmedewerker van de gemeente graag een stimulerende rol in wil spelen. Een belangrijke drempel is echter ook je eigen houding als cliënt. Na een slechte periode, als je eigen situatie weer enigszins tot rust is gekomen, is het uiteindelijk altijd je eigen keuze om je actief in te zetten, of je passief over te geven. Daar kan jij als cliënt alleen zélf je verantwoordelijkheid in nemen.

Martin Bluijs

Terug naar overzicht